Медико-соціальна характеристика жінок репродуктивного віку з доброякісними новоутвореннями яєчників
Основний зміст сторінки статті
Анотація
Однією з актуальних проблем сучасної гінекології є своєчасна діагностика новоутворень яєчників, з огляду на їхній вплив як на репродуктивне здоров’я жінки, так і на ризик розвитку злоякісного процесу. Останніми роками у жінок спостерігається збільшення частоти утворення функціональних кіст яєчників (ФКЯ). Це пояснюється впливом зовнішніх факторів (шкідливі звички, екологія, психічні та фізичні стреси), а також загальним зростанням рівня гінекологічної захворюваності, зокрема запальних процесів органів малого таза, спайкового процесу, ендометріозу. Особливе занепокоєння викликають не лише збільшення частоти новоутворень яєчників у структурі гінекологічної патології, а й необґрунтована хірургічна активність, що зумовлює ризик зниження фертильності жінок.
Мета дослідження: вивчення вікових, клінічних і медико-соціальних особливостей жінок із доброякісними новоутвореннями яєчників.
Матеріали та методи. У дослідженні взяли участь 164 жінки репродуктивного віку з доброякісними новоутвореннями яєчників. Вік пацієнток коливався від 19 до 48 років. Аналізували скарги, дані анамнезу, попередні методи діагностики та лікування. Комплексне обстеження передбачало проведення клініко-антропометричного дослідження, трансвагінального ультразвукового дослідження (УЗД) на 5–7-й день менструального циклу (МЦ) при включенні у дослідження та в динаміці спостереження. Дані УЗД яєчників стратифікували за системою O-RADS. Пацієнток розподілено на 3 клінічні підгрупи на основі даних УЗД.
Результати. Фолікулярні кісти сонографічно верифіковані у 36,6% випадків, у 30,5% – виявлені кісти жовтого тіла, у 15,2% – ендометріоми яєчників, у 9,1% – серозні цистаденоми. 85,5% виявлених новоутворень за характеристиками класифіковані відповідно до O-RADS 2, 15,5% – до O-RADS 3. Для усіх пацієнток характерними були порушення МЦ, больовий синдром різного характеру, при цьому біль внизу живота був найбільш притаманним пацієнткам із кістами жовтого тіла та геморагічними, а також ендометріомами яєчників. Уперше діагноз ФКЯ було встановлено у 60,9% пацієнток. Рецидив ФКЯ відзначався у 39,1% жінок. Оперативні втручання у зв’язку з новоутвореннями яєчника в минулому перенесли 31,7% пацієнток, при цьому лише у 28,9% випадків була рекомендована терапія комбінованими оральними контрацептивами (КОК).
Висновки. Група жінок репродуктивного віку з новоутвореннями яєчників є неоднорідною, що передбачає проведення ретельного клініко-сонографічного обстеження для вибору оптимальної тактики менеджменту лікування. Відсутність активного менеджменту, методика спостереження зумовлюють як значну частоту рецидивів ФКЯ (39,1%), так і ризик ургентної госпіталізації (30,0%) та оперативних втручань (54,5%). Терапія КОК для запобігання рецидиву ФКЯ (як за наявності оперативного втручання в анамнезі, так і без нього) застосовується недостатньо – менш ніж у третини жінок із діагностованими ФКЯ (28,9%).
Блок інформації про статтю

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Автори зберігають авторське право, а також надають журналу право першого опублікування оригінальних наукових статей на умовах ліцензії Creative Commons Attribution 4.0 International License, що дозволяє іншим розповсюджувати роботу з визнанням авторства твору та першої публікації в цьому журналі.
Посилання
American College of Obstetricians and Gynecologists’ Committee on Practice Bulletins – Gynecology. Practice Bulletin No. 174: Evaluation and management of Adnexal Masses. Obstet Gynecol. 2016;128(5):210-26. doi: 10.1097/AOG.0000000000001768.
Corrias F, Pederiva F, Cozzi G, Ammar L, Cattaruzzi E, Lembo MA, et al. A giant ovarian cyst in an adolescent. J Pediatr. 2018;199:279. doi: 10.1016/j.jpeds.2018.03.015.
Biggs WS, Marks ST. Diagnosis and management of Adnexal Masses. Am Fam Physician. 2016;93:676-81.
Shahabifar R, Abolmolouki M, Karamimanesh M, Raeesi R. Evaluation of the relationship between type and amount of fat consumption in the diet and functional ovarian cysts in females of reproductive age. Am J Biomed Sci Res. 2023;20(2):244-50. doi: 10.34297/AJBSR.2023.20.002698.
Zvarych LI, Lutsenko NS, Shapoval OS. Frequency of functional ovarian cysts in women of reproductive age in the structure of gynecological pathology. Modern Med Technol. 2015;2(3):79-83.
Walczewska M, Mocarska A, Burdan F, Janczarek M, Zelazowska-Cieslinska I, Staroslawska E. Diagnosis of benign ovarian lesions using imaging techniques. Pol Merkur Lekarski. 2015;38(223):55-60.
Valsamakis G, Chrousos G, Mastorakos G. Stress, female reproduction and pregnancy. Psychoneuroendocrinology. 2019;100:48-57. doi: 10.1016/j.psyneuen.2018.09.031.
Abbas AM, Amin MT, Tolba SM, Ali MK. Hemorrhagic ovarian cysts: Clinical and sonographic correlation with the management options. Middle East Fertility Soc J. 2016;21(1):41-5. doi: 10.1016/j.mefs.2015.08.001.
Al Zahidy ZA. Causes and management of ovarian cysts. Egyp J Hospital Med. 2018;70(10):1818-22. doi: 10.12816/0044759.
Neelgund S, Hiremath P. A retrospective study of ovarian cysts. Int J Reprod Contracept Obstet Gynecol. 2016;5(6):1969-73. doi: 10.18203/2320-1770.ijrcog20161700.
Qureshi N, Adnan A, Memon F. Histological pattern of ovarian tumors in reproductive age groups. Indo Am J P Sci. 2017;4(3):587-92.
Gerasimova TV. Optimization of diagnostics and treatment of functional ovarian cysts. Reprod Endocrinol. 2015;25(5):14-20. doi: 10.18370/2309-4117.2015.25.14-20.
Boyko AV. Risk factors of development of cysts and benign tumors of ovaries at women of genesial age. Health Women. 2019;(6):68-70. doi: 10.15574/HW.2019.142.68.
Lee MS, Moon MH, Woo H, Sung CK, Jeon HW, Lee TS. Ruptured corpus luteal cyst: prediction of clinical outcomes with CT. Korean J Radiol. 2017;18(4):607-14. doi: 10.3348/kjr.2017.18.4.607.
Khati NJ, Kim T, Riess J. Imaging of benign adnexal disease. Radiol Clin North Am. 2020;58(2):257-73. doi: 10.1016/j.rcl.2019.10.009.
Expert Panel on Women’s Imaging, Atri M, Alabousi A, Reinhold C, Akin EA, Benson CB, et al. ACR Appropriateness Criteria® clinically suspected adnexal mass, no acute symptoms. J Am Coll Radiol. 2019;16(5):77-93. doi: 10.1016/j.jacr.2019.02.011.
Henes M, Engler T, Taran FA, Brucker S, Rall K, Janz B, et al. Ovarian cyst removal influences ovarian reserve dependent on histology, size and type of operation. Womens Health (Lond). 2018;(14):1745506518778992. doi: 10.1177/1745506518778992.
Andreotti RF, Timmerman D, Strachowski LM, Froyman W, Benacerraf BR, et al. O-RADS US risk stratification and management system: A consensus guideline from the ACR ovarian-adnexal reporting and data system committee. Radiology 2020;294:168-85. doi: 10.1148/radiol.2019191150.
Froyman W, Landolfo C, De Cock B, Wynants L, Sladkevicius P, Testa AC, et al. Risk of complications in patients with conservatively managed ovarian tumours (IOTA5): a 2-year interim analysis of a multicentre, prospective, cohort study. Lancet Oncol. 2019;20(3):448-58. doi: 10.1016/S1470-2045(18)30837-4.
Levine D, Patel MD, Suh-Burgmann EJ, Andreotti RF, Benacerraf BR, Benson CB, et al. Simple Adnexal Cysts: SRU consensus conference update on follow-up and reporting. Radiology. 2019;293:359-71. doi: 10.1148/radiol.2019191354.
Ștefan PA, Lupean RA, Mihu CM, Lebovici A, Oancea MD, Hițu L, et al. Ultrasonography in the diagnosis of adnexal lesions: The role of texture analysis. Diagnostics (Basel). 2021;11(5):812. doi: 10.3390/diagnostics11050812.
Jin J, Ruan X, Hua L, Mueck AO. Prevalence of diminished ovarian reserve in Chinese women with follicular cysts and menstrual disorders. Gynecol Endocrinol. 2023;39(1):2250004. doi: 10.1080/09513590.2023.2250004.
Shapoval OS. Clinical and sonological features in tumor-like formations of the ovaries in women of reproductive age. Health Women. 2016;107(1):13741.
Stasiv ID, Ryzhyk VM, Mishchuk VH, Dudiy PF, Salyzhyn TI. Multiparametric ultrasound examination in tumor-like formations of the ovaries. J Med Life. 2020;13(3):388-92. doi: 10.25122/jml-2020-0090.
Pyrohova V, Ferents M. Clinical and anamnestic characteristics of patients with functional ovarian cysts (Retrospective study). Reprod Health Woman. 2024;(7):60-4. doi: 10.30841/2708-8731.7.2024.315440.
An JY, Unsdorfer KML, Weinreb JC. BI-RADS, C-RADS, CAD-RADS, LI-RADS, Lung-RADS, NI-RADS, O-RADS, PI-RADS, TI-RADS: Reporting and data systems. Radiographics. 2019;39(5):1435-36. doi: 10.1148/rg.2019190087.